صالح آتون یکی از چهره‌های برجسته موسیقی فولکلور بندرعباس و به‌ویژه محله تاریخی سورو بود که نقش مهمی در حفظ و ترویج فرهنگ موسیقایی جنوب ایران ایفا کرد. محله سورو، همواره یکی از مراکز فرهنگی و هنری بندرعباس بوده و هنرمندانی چون صالح آتون از این بستر غنی برخاسته‌اند.
زندگی و فعالیت‌های هنری
صالح آتون در دوره‌ای فعالیت می‌کرد که موسیقی محلی هرمزگان، به‌ویژه در بندرعباس، تحت‌تأثیر فرهنگ متنوع اقوام مختلف از جمله فارس، عرب، هندی و آفریقایی قرار داشت. او با صدای گیرا و اجراهای پرشور خود، ترانه‌های عاشقانه و محلی را به شکلی اجرا می‌کرد که بازتاب‌دهنده زندگی روزمره مردم بندر و محله سورو بود. ترانه‌هایی که او اجرا می‌کرد، اغلب مضامینی چون عشق، دریا، ماهیگیری و آداب‌ورسوم محلی را در بر می‌گرفت.
صالح آتون در دورانی که امکانات ضبط و پخش موسیقی محدود بود، توانست از طریق اجراهای زنده و همکاری با صداوسیمای محلی، نام خود را در بندرعباس مطرح کند. او به همراه دیگر هنرمندان سورو مانند زیبا شیروان و حسین وفادار، به معرفی موسیقی بندری به مخاطبان گسترده‌تری کمک کرد. گفته می‌شود که او نقش مهمی در تشویق خوانندگان جوان‌تر، از جمله فاطمه رضایی، برای ورود به عرصه موسیقی داشت.
تأثیر بر فرهنگ سورو و بندرعباس
محله سورو به دلیل موقعیت جغرافیایی و تاریخی‌اش، همیشه مکانی برای تبادل فرهنگی بوده است. صالح آتون با ترانه‌هایش، نه‌تنها داستان‌های مردم این محله را روایت کرد، بلکه به حفظ هویت فرهنگی سورو در برابر تغییرات سریع شهری کمک نمود. موسیقی او بخشی از هویت محله‌ای بود که با مراسم‌هایی مثل حنابندان و عروسی‌های سنتی گره‌خورده بود.
یکی از ویژگی‌های بارز آثار صالح آتون، سادگی و صمیمیتی بود که در ترانه‌هایش جریان داشت. او با استفاده از گویش بندری و سازهای محلی مانند عود، دهل و نی‌انبان، حال‌وهوای جنوب را به‌خوبی منتقل می‌کرد. برخی از ترانه‌های منسوب به او، مانند «خُنسرخ» و «باغ مولوی»، اگرچه بعدها در مورد مالکیت آن‌ها بحث‌هایی مطرح شد، همچنان در فرهنگ موسیقایی بندرعباس زنده هستند.
میراث و یادگار
صالح آتون نه‌تنها به‌عنوان یک خواننده، بلکه به‌عنوان یک حامی موسیقی محلی شناخته می‌شود. فرزندان و نوادگان او نیز راهش را ادامه داده و در زمینه موسیقی فعال هستند. امروزه، نام او در کنار دیگر بزرگان موسیقی هرمزگان یادآور دورانی است که موسیقی محلی با زندگی مردم عجین بود و هر ترانه، داستانی از شادی‌ها و غم‌های ساحل‌نشینان خلیج‌فارس را بازگو می‌کرد.
هرچند اطلاعات مستند درباره زندگی‌نامه دقیق صالح آتون محدود است، اما تأثیر او بر فرهنگ موسیقایی بندرعباس و سورو غیرقابل‌انکار است. او نمادی از پیوند عمیق موسیقی با تاریخ و هویت این منطقه است که همچنان در خاطر مردم زنده مانده.
لینک کوتاه: https://u.suru.ir/1c
